–
Bij aankomst op het land
ontwaken vrolijke gevoelens,
klaterend water in de beek.
–
Liggend op de bank hoor ik
de paarden, vogelgekwetter
bloeit op tussen de bomen.
–
Nooit had je kunnen bevroeden
hoe jouw muziek hier binnenstroomt
als zonlicht door een bladerdak.
–
De steden rukten op in klinkende
geluiden van bedrijvigheid,
ratelende wielen, hamerslagen.
–
Om gek van te raken als je doof
wordt, als het leven ongefilterd
binnenstormt, nergens harmonie.
–
Heb je daar werkelijk gezeten,
alleen met je gedachten
en voeten in het koele water?
–
Of hoorde je al de violen, betrok
de hemel in dof gedonder
dat je enkel nog voelen kon?
–
Zomer 2015 heb ik, tijdens een weekje griep, veelvuldig naar de zesde symfonie van Beethoven geluisterd. Tot dat moment vond ik het één van zijn mindere symfonieën, misschien vanwege de nadrukkelijke uitbeelding van gebeurtenissen en taferelen in de natuur. Maar hoe vaker ik ernaar luisterde, hoe meer ik erdoor gegrepen werd. Het moet in die tijd een hele onderneming geweest zijn, om vanuit de stad een uitstapje naar het platteland te maken. De symfonie laat zien, dat dit diepe indruk op Beethoven gemaakt heeft. Het heeft veel tijdgenoten geïnspireerd, zijn voorbeeld te volgen. Franz Hegis (1774-1850) legde in een ets zijn verbeelding van Beethovens overpeinzingen in de natuur vast.
Achtergrond (gebaseerd op Wikipedia)
Wat de Pastorale onderscheidt van alle andere symfonieën van Beethoven zijn de beschrijvingen die elk deel heeft. De symfonie bestaat uit vijf delen, waarvan de drie laatste in elkaar overgaan. Door de beschrijvingen ontstaat het beeld van een picknick die of een boerenfeestje dat door een onweer onderbroken wordt: Ontwaken van vrolijke gevoelens bij aankomst op het land –Scène bij de beek – Vrolijk samenzijn van de landmensen – Onweer en storm – Herderslied: vreugde en dankbare gevoelens na de storm. Het meest programmatische deel is wel het extra deel: Gewitter und Sturm, waarin de donderslagen en zelfs de bliksem fantastisch worden uitgebeeld.