Zij sloot haar ogen voor de wrede zon en
Ontvoer volkomen de aanwezigheid
Der anderen. Zij heeft zich diep bezonnen,
Zij was alleen geweest ten allen tijd.
Achter haar warme oogleden begonnen
De fluisteringen van de eeuwigheid.
Waarom was zij niet eerder overwonnen
En van haar liefde en haar smart bevrijd?
– Toen zij haar ogen eind’lijk opende
Waren er stemmen en zij zocht bevreesd
De zachte streling van een teed’re hand.
Zij glimlachte, maar sprak niet van het land
Waarin zij diep verloren was geweest,
Want zij bevond zich weder hopende.
Anthonie Donker (1902-1964)
Dit breekbare portret van een ziek meisje is één van de bekendste gedichten van Anthonie Donker. Het meisje is ernstig ziek, doodziek misschien wel, gezien haar verzuchting aan het eind van de tweede strofe. ‘Ontvoer volkomen de aanwezigheid / Der anderen’ betekent zoiets als: ‘onttrok zich volledig aan’, ‘verwijderde zich van’ de aanwezigheid van de anderen. Deze omstanders zien haar mogelijk ijlen, tegenwoordig zouden we zeggen dat de patiënt delirant is bij hoge koorts. Haar bewustzijn schommelt, ze zinkt makkelijk weg in slaap en diepe dromen. Geen onprettige dromen in dit geval: ‘fluisteringen van de eeuwigheid’. Maar langzaam keert zij terug naar de werkelijkheid, en probeert zij de beelden weer van zich af te schudden.
____
Anthonie Donker is het pseudoniem van letterkundige en hoogleraar Nederlands Nico Donkersloot. ‘Het zieke meisje’ werd in 1927 gepubliceerd in de 2e jaargang van ‘Letterkundige almanak Erts’. Met één vermelding in de Dikke Komrij (1979) behoort Anthonie Donker tot de minder bekende dichters van zijn generatie. In de nieuwste editie (Pfeijffer, 2016) is hij niet meer opgenomen. Het gedicht stond 7 augustus 2018 op de Coster-lijst.